توکل در قرآن به معنای اظهار عجز و نیاز به خداوند ، اعتماد کردن به او و سپردن کارها به خداوند در کنار تلاش فعالانه و مستمر است.اما این تصور اشتباه وجود دارد که این امر با نوعی انفعال و بی مسئولیتی برای انسان همراه است ، به گونه ای که وکیل قرار دادن خداوند به مثابة وکیل گرفتن در امور اعتباری دنیوی است که هر گونه مسئولیتی از عهده موکل خارج می گردد. این پژوهش که از نوع بنیادی و با روش توصیفی انجام شده است، به تبیین مفهوم توکل، مشتقات آن و واژه هایی که با آن ترادف یا تقابل معنایی دارند، با استناد به آیات قرآن و تفاسیرمختلف، پرداخته است تا روح و حقیقت توکل به خداوند که بریدن از مخلوق و پیوستن فعالانه به خالق است روشن گردد.در این راستا مشتقات فعلی و اسمی این واژه و همچنین واژه های مترادف و متضاد آن از آیات استخراج و بر اساس تفاسیر تبیین گردید که نتایج حاصله حاکی از آن است که: این واژه و مشتقات آن از ماده ( و-ک-ل ) 70 بار در قرآن کاربرد داشته و خداوند آن را سپری درمقابل اغوای شیطان و ناامیدی می داند که تنها در سایه ایمان و اسلام حقیقی حاصل می گردد، واژگانی همچون: تفویض، رضا، تسلیم و استعاذه از مفاهیم مترادف آن است که استعاذه بسیار به توکل نزدیک است و موارد دیگر بالاتر از آن می باشند. همچنین مفاهیم شرک و غرور می توانند در تقابل معنایی با مفهوم توکل باشند. بنابراین وکیل قرار دادن خداوند در امور یعنی اعتماد کامل داشتن به قدرت و تدبیر الهی در کسب نتایج مطلوب، در عین تلاش فعالانه برای فراهم کردن اسباب موفقیت و پیروزی، که بنده اراده و قدرت خداوند را بسیار برتر از خود می بیند و عاجزانه از ذات باریتعالی درخواست می کند که اداره امورش را تدبیر و سرپرستی کند.
بزرگی, منصوره, ارفع, فاطمه سادات. (1401). تحلیل معنا شناختی، توصیفی واژه «توکل» در قرآن کریم. دو فصلنامه علمی مطالعات میان رشته ای تفسیر, 4(سال چهارم،شماره6،بهار و تابستان 1401), 35-64.
MLA
منصوره بزرگی; فاطمه سادات ارفع. "تحلیل معنا شناختی، توصیفی واژه «توکل» در قرآن کریم". دو فصلنامه علمی مطالعات میان رشته ای تفسیر, 4, سال چهارم،شماره6،بهار و تابستان 1401, 1401, 35-64.
HARVARD
بزرگی, منصوره, ارفع, فاطمه سادات. (1401). 'تحلیل معنا شناختی، توصیفی واژه «توکل» در قرآن کریم', دو فصلنامه علمی مطالعات میان رشته ای تفسیر, 4(سال چهارم،شماره6،بهار و تابستان 1401), pp. 35-64.
VANCOUVER
بزرگی, منصوره, ارفع, فاطمه سادات. تحلیل معنا شناختی، توصیفی واژه «توکل» در قرآن کریم. دو فصلنامه علمی مطالعات میان رشته ای تفسیر, 1401; 4(سال چهارم،شماره6،بهار و تابستان 1401): 35-64.
)