ظاهریت و باطنیت حق(متن پژوهی بخشی از خطبه 65 نهج البلاغه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس حوزه و دانشگاه

چکیده

چکیده در قرآن کریم، مفاهیم زیادی وجود دارد که نیازمند تفسیر است و امام علی(علیهالسلام) که قرآن ناطق است در سخنان خویش و از جمله نهجالبلاغه که گزیدهای از این سخنان است؛ به تفسیر و تبیین آیات الهی پرداخته و از آنجا که متون قدیم عربی و فارسی در طول تاریخ در اثر استنساخ مکرر و یا سهوالقلم کاتبان، دستخوش تصحیف و اختلاف فراوان شده و در برخی موارد بیان اختلاف نسخهها حتی چند برابر اصل متن گردیده و این امر به دشواری و درک متن و ترجمه آن انجامیده است. آنچه در این مقال بدان پرداخته میشود عبارت «کُلُّ ظَاهِرٍ غَیرَه غیر بَاطِن» در خطبه 65 نهجالبلاغه که به «کُلُّ ظَاهِرٍ غَیرَهُ بَاطِن» ضبط شده به عنوان شاهد تأثیر تصحیف در شرح و ترجمه متون که مورد بررسی قرار گرفته و در نتیجه روشن میگردد: 1. بسیاری از شارحان و مترجمان نهجالبلاغه با کمک سیاق کلام توانستهاند همان وجه صحیح عبارت را ترجمه و شرح نمایند. 2. تصحیف برخی موارد میتواند موجب اشکال و اشتباه در متون قدیم شود. 3. تصحیح بِینابین متون در برخی موارد موجب میشود متن در دست تصحیح دقیقتر و صحیحتر ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها