ارزیابی تطبیقی انعکاس واژه قسط در روایات تفسیری و غیرتفسیری با تکیه بر تفاسیر النور الثقلین و الدر المنثور

بدون تردید روایات صحیح و مسند یکی از گنجینه‌های ارزش‌مند در تبیین آیات و تأویل متشابهات است و دست‌یابی به روایاتی که چنین نقشی را در فهم آیات قرآن کریم ایفاد کند، همواره مورد توجه قرآن‌پژوهان خصوصاً در تفاسیر اثری بوده است. تفکیک‌نکردن روایات تفسیری در ظواهر و بواطن قرآن، موجب فهم نادرست آیات یا فهم ناقص آنها می‌گردد و از جهتی دسته‌بندی تئوریک روایات نیز مسئله را به طور کامل حل نکرده است و نیاز به بررسی خاص دارند که کمتر به این مهم پرداخته شده است. از جهتی روایاتی که ذیل آیات در منابع شیعی و سنی آمده است، با هم متفاوت می‌‌‌باشد و هر یک از منظری بر آن آیات نگریسته‌اند؛ لذا در نظر است روایات مربوط به واژه قسط را در برخی منابع شیعه و سنی از جمله تفاسیر الدرالمنثور و النورالثقلین تطبیق و تحلیل کند تا انعکاس آن بر روایات هر یک از فریقین به دست آمده، جهت و نوع نگرش آنان معلوم گردد. نتیجه برآمده در این پژوهش بدین گونه نمودار شده است: رویکرد روایات تفسیری در حوزه ظاهرو ایضاح لفظی آن در هر دو منبع در تعبیر قسط تقریباً به یک میزان و معنا بوده و اندک تفاوتی داشته است؛ ولی در موارد دیگر از روایات تفسیری مستقیم و غیرمستقیم کاملاً متفاوت می‌باشند؛ به این صورت که درمنابع شیعی تأویل مصداقی و تطبیق، بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است که از موارد تفسیری غیرمستقیم می‌باشد؛ ولی در منابع سنی بیشتر به ظاهر و مفهوم از روایات تفسیری مستقیم توجه شده و در روایات تفسیری غیرمستقیم بیشتر به تطبیق و فضای نزول آیه رویکرد داشته است که با جدول و نمودار به تصویر کشیده شده است.